Hoe helpt België de Agenda 2030 vooruit? Inzicht in SDG gap en - spillover analyse.
Federaal Instituut Duurzame Ontwikkeling
De Agenda 2030 en de bijbehorende Sustainable Development Goals (SDG’s) vormen het wereldwijde kader voor duurzame ontwikkeling. In België staat het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO) — de federale expertisedienst en tevens opdrachtgever van dit onderzoek — in voor de monitoring en opvolging van de SDG-integratie in het federale beleid.
In 2024 lanceerde FIDO een uitgebreid onderzoeksproject om één centrale vraag te beantwoorden:
Waar staat België vandaag op het vlak van de SDG’s, en welke impact heeft ons beleid op andere landen?
Wat hield het onderzoek in?
In opdracht van het Federaal Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (FIDO) werkten Route 2030, IDEA Consult en het Instituut voor Duurzame Ontwikkeling (IDO) samen aan een diepgaand onderzoek naar:
De voortgang van België op de 169 subdoelstellingen van de Agenda 2030 (gap-analyse).
De spillover-effecten van binnenlands en buitenlands beleid op andere landen (spillover-analyse).
1. Gap-analyse van de 169 subdoelstellingen van Agenda 2030
Belangrijkste inzichten:
Van de 237 subdoelstellingen zijn er 101 volledig bereikt, maar slechts 42% van de targets is gevalideerd.
Het Belgische beleid veroorzaakt soms negatieve spillovers in partnerlanden, vooral op milieu- en sociaal gebied.
Het onderzoek pleit voor meer coherentie en grensoverschrijdende samenwerking, in lijn met SDG 17.14.
Deze basis vormt een centraal fundament voor toekomstige beleidsinitiatieven, waaronder het Federaal Plan voor Duurzame Ontwikkeling na 2026.
2. SDG spillover-effecten: de verborgen internationale impact van Belgisch beleid
Naast binnenlandse vooruitgang onderzocht FIDO hoe Belgische keuzes doorwerken buiten onze landsgrenzen. Dit zijn de zogenaamde SDG spillovers: onbedoelde positieve of negatieve effecten van Belgisch beleid op andere landen.
Belangrijke inzichten uit de spillover-analyse:
België heeft een substantiële mondiale voetafdruk, vooral op ecologische en sociale domeinen.
Sommige beleidsmaatregelen bevorderen duurzame ontwikkeling in België, maar ondermijnen voortgang in partnerlanden.
Het rapport benadrukt de nood aan meer beleidscoherentie tussen departementen en een grensoverschrijdende aanpak (SDG 17.14).
Aanbevelingen voor sterker en coherenter SDG-beleid
1. Innovatie in monitoring
België heeft nieuwe indicatoren nodig om:
milieu-impact in toeleveringsketens te meten
buitenlandse productieketens mee te nemen in Belgische consumptiecijfers
internationale spillovers systematisch op te volgen
2. Meer beleidscoherentie tussen federale diensten
Landen zoals Duitsland en Nederland tonen dat geïntegreerde beleidsaanpak werkt.België kan vergelijkbare stappen zetten door departementen sterker op elkaar af te stemmen.
Conclusie: inzichten die leiden tot actie
Dankzij dit onderzoek beschikt België over:
een actueel en robuust kennisfundament
duidelijke aanbevelingen voor monitoring en beleidscoherentie
een concreet kader om internationale spillovers zichtbaar en beheersbaar te maken
Als België de doelstellingen van Agenda 2030 wil bereiken, moet het verder kijken dan de eigen grenzen. Door ons binnenlands beleid af te stemmen op zijn mondiale effecten, kan België een krachtige en positieve speler worden in duurzame ontwikkeling — zowel hier als wereldwijd.
Download een samenvatting van het onderzoek hier.